Hà Nội triển khai cùng phát thải thấp - hành động cần lưu ý của TP.HCM

Từ việc Hà Nội thí điểm vùng phát thải thấp và hạn chế xe máy chạy xăng, xu hướng kiểm soát phương tiện cá nhân tại đô thị lớn đang rõ dần. Bài viết nhìn từ Hà Nội để dự báo kế hoạch sắp tới của TP.HCM và những giải pháp người dân cần chuẩn bị.

Danh mục

Hà Nội chính thức áp dụng vùng phát thải thấp từ năm 2026

Từ ngày 1/7/2026, Hà Nội sẽ bắt đầu triển khai vùng phát thải thấp, trước mắt tại một số khu vực thuộc vành đai 1, sau đó mở rộng theo lộ trình đến vành đai 2 và vành đai 3. Đây là khu vực được xác định nhằm hạn chế phương tiện gây ô nhiễm, ưu tiên các phương tiện sử dụng năng lượng sạch.

Theo nghị quyết được HĐND TP Hà Nội thông qua, xe máy và xe gắn máy chạy xăng sẽ bị cấm lưu thông theo khung giờ hoặc theo khu vực cụ thể, thay vì cấm toàn thời gian ngay từ đầu. Cách tiếp cận này được đánh giá là linh hoạt, nhằm giảm tác động đến sinh hoạt và đi lại của người dân.

Hà Nội chính thức áp dụng vùng phát thải thấp từ năm 2026

Những nhóm phương tiện bị hạn chế tại Hà Nội

Trong vùng phát thải thấp, Hà Nội sẽ áp dụng nhiều biện pháp đồng thời:

Hạn chế và tiến tới cấm xe máy chạy xăng theo từng giai đoạn.
Không cho phép xe công nghệ chạy xăng hoạt động trong khu vực.
Hạn chế ô tô không đạt tiêu chuẩn khí thải mức 4.
Cấm xe tải trên 3,5 tấn chạy xăng, dầu đi vào vùng phát thải thấp.

Song song đó, thành phố xây dựng lộ trình chuyển đổi xanh cho phương tiện kinh doanh vận tải, trong đó xe máy kinh doanh phải hoàn tất chuyển đổi trước năm 2030, taxi chỉ được đầu tư mới bằng xe điện từ năm 2026.

Những nhóm phương tiện bị hạn chế tại Hà Nội

Vì sao Hà Nội phải siết chặt phương tiện xăng?

Theo các báo cáo môi trường, nồng độ bụi mịn PM2.5 tại Hà Nội cao gần gấp đôi quy chuẩn quốc gia. Giao thông được xác định là nguồn phát thải lớn nhất, chiếm hơn một nửa tổng lượng phát thải, trong đó xe máy là tác nhân chính.

Với hơn 8 triệu phương tiện đang lưu thông mỗi ngày, áp lực lên môi trường và hạ tầng đô thị ngày càng lớn, buộc Hà Nội phải lựa chọn giải pháp mạnh tay nhưng có lộ trình rõ ràng.

Hà Nội mở ra xu hướng mới cho các đô thị lớn

Việc Hà Nội triển khai vùng phát thải thấp không chỉ là giải pháp riêng của Thủ đô, mà còn được xem là mô hình tham chiếu cho các đô thị lớn khác như TP.HCM, Đà Nẵng, Cần Thơ trong tương lai.

Khoanh vùng khu vực trung tâm:

Các biện pháp hạn chế không áp dụng trên toàn thành phố mà tập trung vào những khu vực trung tâm, nơi có mật độ phương tiện cao, thường xuyên xảy ra ùn tắc và mức độ ô nhiễm không khí nghiêm trọng. Việc khoanh vùng giúp thành phố kiểm soát hiệu quả nguồn phát thải mà không gây xáo trộn lớn đến sinh hoạt của người dân ở các khu vực khác.

Hạn chế theo khung giờ:

Thay vì cấm phương tiện 24/24, chính sách được thiết kế theo các khung giờ cụ thể, chủ yếu là giờ cao điểm sáng và chiều. Cách làm này vừa giảm áp lực giao thông và phát thải vào những thời điểm nhạy cảm, vừa đảm bảo nhu cầu đi lại, làm việc và kinh doanh của người dân trong các khung giờ còn lại.

Ưu tiên phương tiện xanh:

Mô hình vùng phát thải thấp đặt trọng tâm vào việc khuyến khích và ưu tiên các phương tiện sử dụng năng lượng sạch như xe điện, xe hybrid hoặc các phương tiện đạt tiêu chuẩn khí thải cao. Đây không chỉ là biện pháp hạn chế xe xăng, mà còn là động lực thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang giao thông xanh và bền vững.

Giãn lộ trình để người dân có thời gian thích ứng:

Việc triển khai được chia thành nhiều giai đoạn, từ thí điểm đến mở rộng phạm vi, giúp người dân có đủ thời gian chuẩn bị về tài chính, phương tiện và thói quen di chuyển. Lộ trình giãn này nhằm giảm tác động đột ngột, tránh gây xáo trộn lớn trong đời sống và tạo sự đồng thuận xã hội khi chính sách được áp dụng.

Hà Nội mở ra xu hướng mới cho các đô thị lớn

Kế hoạch sắp tới của TP.HCM sẽ như thế nào?

Trong bối cảnh Hà Nội đã bắt đầu triển khai các mô hình kiểm soát phát thải, nhiều ý kiến cho rằng TP.HCM cũng sẽ nghiên cứu và xây dựng lộ trình phù hợp với điều kiện thực tế của thành phố.

TP.HCM có thể đi theo lộ trình tương tự Hà Nội

Với mật độ phương tiện cá nhân cao, đặc biệt là xe máy, TP.HCM được dự báo sẽ sớm nghiên cứu và triển khai các vùng phát thải thấp tại khu vực trung tâm thành phố.

Khác với Hà Nội, TP.HCM có đặc thù đô thị trải rộng, dân cư phân bố phân tán, vì vậy kế hoạch trong thời gian tới nhiều khả năng sẽ:

Triển khai trước tại khu vực trung tâm, như quận 1, quận 3, quận 4 và một số trục giao thông chính có mật độ phương tiện cao.
Áp dụng các biện pháp hạn chế xe máy chạy xăng theo khung giờ, ưu tiên giờ cao điểm nhằm giảm áp lực giao thông và phát thải.
Thực hiện thí điểm trên phạm vi hẹp, kết hợp theo dõi, đánh giá tác động thực tế trước khi xem xét mở rộng sang các khu vực khác.

Song song đó, TP.HCM sẽ đẩy nhanh đầu tư giao thông công cộng như metro, xe buýt điện, nhằm tạo lựa chọn thay thế cho người dân.

Những nhóm đối tượng tại TP.HCM sẽ chịu tác động

Nếu các biện pháp được triển khai theo lộ trình nêu trên, những nhóm đối tượng có khả năng chịu ảnh hưởng trực tiếp gồm:

Người dân thường xuyên di chuyển bằng xe máy chạy xăng vào khu vực trung tâm, đặc biệt là nhóm làm việc, kinh doanh tại các quận nội đô.
Tài xế xe công nghệ và giao hàng hiện sử dụng phương tiện chạy xăng, dầu, do đặc thù công việc phải di chuyển nhiều và liên tục trong ngày.
Doanh nghiệp vận tải nhỏ và hộ kinh doanh cá thể phụ thuộc vào xe cá nhân để phục vụ hoạt động sản xuất, phân phối và giao nhận hàng hóa.

Tuy nhiên, các tác động này được dự báo sẽ được phân bổ theo từng giai đoạn triển khai, giúp hạn chế xáo trộn lớn trong ngắn hạn và tạo điều kiện để người dân, doanh nghiệp có thời gian thích ứng.

Giải pháp cho người dân TP.HCM trong giai đoạn tới

Trong bối cảnh định hướng phát triển giao thông bền vững đang dần hình thành, việc chuẩn bị và thích ứng sớm sẽ giúp người dân giảm áp lực khi các chính sách mới được triển khai.

Chủ động thích ứng với lộ trình giao thông xanh

Để không bị động trước các thay đổi chính sách trong tương lai, người dân TP.HCM có thể chủ động:

Chuyển đổi phương tiện

Cân nhắc sử dụng xe máy điện hoặc xe điện cá nhân, đặc biệt với người thường xuyên vào trung tâm.
Khi có nhu cầu mua sắm hoặc thay mới phương tiện, người dân nên xem xét các yếu tố về chi phí vận hành, chính sách quản lý trong tương lai và khả năng sử dụng lâu dài, để lựa chọn loại phương tiện phù hợp.

Thay đổi thói quen đi lại

Kết hợp xe cá nhân với metro, xe buýt khi hạ tầng hoàn thiện.
Điều chỉnh thời gian di chuyển để tránh khung giờ hạn chế.

Theo dõi chính sách hỗ trợ

Cập nhật các chương trình trợ giá, hỗ trợ đổi xe xanh nếu thành phố ban hành.
Với tài xế công nghệ, cần có kế hoạch chuyển đổi sớm để giảm áp lực chi phí.

Kết luận

Việc Hà Nội triển khai vùng phát thải thấp cho thấy xu hướng hạn chế xe xăng tại các đô thị lớn là không thể tránh khỏi. Trong bối cảnh đó, TP.HCM nhiều khả năng sẽ xây dựng lộ trình tương tự, nhưng được điều chỉnh phù hợp với điều kiện thực tế của thành phố.

Đối với người dân, chuẩn bị sớm chính là cách thích ứng hiệu quả nhất, giúp giảm tác động từ thay đổi chính sách, đồng thời góp phần cải thiện chất lượng môi trường sống trong dài hạn.

Xin trân trọng cảm ơn,

VinFast SaiGon South

Spark – Sustain – Superior

VinFast Saigon South Tân Phú: 362 Lê Trọng Tấn, Phường Tây Thạnh, TP. Hồ Chí Minh.
VinFast Saigon South Quận 7: 981 Huỳnh Tấn Phát, Phường Phú Thuận, TP. Hồ Chí Minh.
VinFast Saigon South Quận 12: 220 Phan Văn Hớn, Phường Đông Hưng Thuận, TP. Hồ Chí Minh.
VinFast Saigon South Gò Vấp: 621 Quang Trung, Phường Thông Tây Hội, TP. Hồ Chí Minh (trụ sở chính).
VinFast Saigon South Nguyễn Ảnh Thủ: 861A Nguyễn Ảnh Thủ, Phường Trung Mỹ Tây, TP. Hồ Chí Minh.
VinFast An Dương Vương: 301 An Dương Vương, Chợ Quán, TP. Hồ Chí Minh.
VinFast Saigon South Tuy Hoà: 69 – 71 Nguyễn Trãi, Phường Tuy Hoà, Tỉnh Đắk Lắk.

Hotline: 1800 6967 Facebook: VinFast SaiGon South